PMEG 2024
31.5. Igi
Igi = “kauzi, ke iu faru ian agon”, “kauzi, ke iu au io ekhavu ian econ”. Igi estas farita el la sufikso IG.
La subjekto de la verbo igi estas tiu, kiu kauzas la aferon. La objekto estas tiu, kiu faras la agon, au kiu ekhavas la econ. La rezulto aperas kiel perverba priskribo de la objekto:
Li igis ilin vagadi en la dezerto dum kvardek jaroj.Nm.32 = Li faris tiel, ke ili devis vagadi ...
La finighado de la tago igis ilin rapidi.M.200
En la lasta tempo li fervore laboris, por igi la francan registaron enkonduki Esperanton en chiujn lernejojn.OV.247
Mi prenis kaj dissigelis [la leteron]. – Kiel do vi ...? – Mi mem ne scias. Nenatura forto min igis.Rz.92 = ... Nenatura forto min igis preni kaj dissigeli la leteron.
Mi igis ghin nigra. = Mi nigrigis ghin.
Tio igis ilin disaj. = Tio disigis ilin.
Shia patro igis shin edzino. = Shia patro edzinigis shin.
Li igis la foton enkadra (= tia, ke ghi estis en kadro). = Li enkadrigis la foton.
Zamenhof uzis igi nur kun la senco “kauzi, kiu iu faru ian agon”, do nur kune kun I-verbo. Sed nuntempe oni uzas igi ankau kun la senco “kauzi, ke iu au io ekhavu ian econ”, do kune kun A-vorto au O-vorto.
Igi neniam signifas “krei” au “produkti”. Ne diru: *Dio igis la mondon.* *La shuisto igis botojn al mi.* La objekto de igi ne povas esti la rezulto de la ago. Oni devas diri: Dio kreis la mondon. La shuisto faris botojn al mi.