PMEG 2024
14.2.9. Tuj
Tuj = “sen prokrasto, sen atendo”:
“Mi volas ke vi tien iru,” diris la patrino, “kaj iru tuj!”FE.19
Se li scius, ke mi estas tie chi, li tuj venus al mi.FE.20
La fenestro longe estis nefermita; mi ghin fermis, sed mia frato tuj ghin denove malfermis.FE.33
Li estas tre kredema: ech la plej nekredeblajn aferojn, kiujn rakontas al li la plej nekredindaj homoj, li tuj kredas.FE.41
Kiam la suno estis tuj subironta, Elizo ekvidis dek unu sovaghajn cignojn.FA1.164
La infanoj ne tuj komprenis, kion shi diris.FA3.89
Tuj post la hejto la forno estis varmega.FE.38
Tuj antau la vespermangho ni kolektighis en la salono. Kelkaj uzas jhus kun antau en tiaj esprimoj, sed tuj antau estas preferinda.
Loka tuj «
Tuj estas ankau uzata kun loka signifo = “tute proksime, tute apude”. Iafoje tempa kaj loka signifoj miksighas:
Kio estas tiu granda kastelo, tuj apud la urbo, kun la tiel altaj fenestroj?FA1.198
Tuj malantau si shi audis viran vochon.M.12
La monto malfermighis, kaj la reghidino eniris. La vojkamarado sekvis tuj post shi.FA1.74 Kaj tempa kaj loka tuj.
Vortfarado «
Tuja = “tuj okazonta, okazinta, farighonta, farighinta” k.s.: Li tuj faris, kion mi volis, kaj mi dankis lin por la tuja plenumo de mia deziro.FE.31
Tuje estas pli akcenta formo de tuj: Li malaperis tiel tuje, ke neniu povis vidi kien.