A) ALFABETO «

A a, B b, C c, CH ch, D d, E e, F f, G g, GH gh, H h, HH hh, I i, J j, JH jh, K k, L l, M m, N n, O o, P p, R r, S s, SH sh, T t, U u, U u (uzata en diftongoj), V v, Z z.

Rimarko 1: La litero u estas uzata nur post vokaloj.

Rimarko 2: Presejoj, kiuj ne posedas la literojn ch, gh, hh, jh, sh, u, povas anstatau ili uzi ch, gh, hh, jh, sh, u.

B) PARTOJ DE PAROLO «

1. Artikolo nedifinita ne ekzistas; ekzistas nur artikolo difinita, la, egala por chiuj genroj, kazoj kaj nombroj.

Rimarko. La uzado de la artikolo estas tia sama, kiel en la germana, franca kaj aliaj lingvoj. La personoj, por kiuj la uzado de la artikolo prezentas malfacilajhon, povas tute ghin ne uzi.

2. Substantivoj estas formataj per aldono de o al la radiko. Por la formado de la pluralo oni aldonas la finighon j al la singularo. Kazoj ekzistas nur du: nominativo kaj akuzativo. La radiko kun aldonita o estas la nominativo, la akuzativo aldonas n post la o. La ceteraj kazoj estas esprimataj per helpo de prepozicioj: la genitivo per de, la dativo per al, la instrumentalo (ablativo) per per, au aliaj prepozicioj lau la senco. Ekz. radiko patr, la patr|o, al la patr|o, de la patr|o, la patr|o|n, por la patr|o, kun la patr|o, la patr|o|j, la patr|o|j|n, per la patr|o|j, por la patr|o|j.

3. Adjektivoj estas formataj per aldono de a al la radiko. Kazoj kaj nombroj kiel che substantivoj. La komparativo estas farata per la vorto pli, la superlativo per plej. Post la komparativo la vorto “que” (france), “than” (angle), “als” (germane), “чѣмъ” (ruse), “niż” (pole) tradukighas per ol, kaj post la superlativo la vorto “de” (france) tradukighas per el. Ekz. pli blank|a ol negh|o; mi hav|as la plej bel|a|n patr|in|o|n el chiu|j; mi hav|as la plej bon|a|n patr|in|o|n.

4. La bazaj numeraloj (ne deklinaciataj) estas: unu (1), du (2), tri (3), kvar (4), kvin (5), ses (6), sep (7), ok (8), nau (9), dek (10), cent (100), mil (1000). La dekoj kaj centoj estas formataj per simpla kunigo de la numeraloj. Por la ordaj numeraloj oni aldonas la adjektivan finighon a; por la multiplikaj – la sufikson obl; por la frakciaj – on; por la kolektivaj – op; por la distribuaj – la vorton po. Krom tio povas esti uzataj numeraloj substantivaj kaj adverbaj. Ekz. kvin|cent tri|dek tri (533); kvar|a, unu|a, du|a; unu|o, cent|o; sep|e, unu|e, du|e; tri|obl|a; kvar|on|o, du|on|o; du|op|e, kvar|op|e; po kvin.

5. La pronomoj personaj estas: mi, vi, li, shi, ghi (por bestoj au ajhoj), si, ni, ili, oni (senpersona plurala pronomo). Pronomoj posedaj estas formataj per aldono de la adjektiva finigho a. La deklinacio de la pronomoj estas kiel che substantivoj. Ekz. mi|n, mi|a, la vi|a|j.

6. Verbo ne estas shanghata lau personoj nek nombroj; ekz. mi far|as, la patr|o far|as, ili far|as.

C) GHENERALAJ REGULOJ «

9. Chiu vorto estas legata, kiel ghi estas skribita. Ne estas neelparolataj literoj.

10. La akcento estas chiam sur la antaulasta silabo.

11. Vortoj kunmetitaj estas formataj per simpla kunigo de la vortoj (radikoj) (la chefa vorto staras en la fino); ili estas kune skribitaj kiel unu vorto, sed, en elementaj verkoj, disigitaj per streketoj (|)¹. La gramatikaj finighoj estas rigardataj ankau kiel memstaraj vortoj. Ekz. vapor|ship|o estas formita de: vapor, ship kaj o (finigho de la substantivo).

1. En leteroj kaj verkoj destinitaj por personoj jam povosciantaj la internacian lingvon, la streketoj inter la partoj de la vortoj ne estas uzataj. Ili celas ebligi al chiuj facile trovi en la vortaro la ghustan sencon de chiu el la elementoj de la vorto kaj tiel ricevi ghian plenan signifon, sen ia ajn antaua studo de la gramatiko.

12. Se en frazo estas alia nea vorto, la vorto ne estas forlasata. Ekz. mi neniam vid|is, mi nenio|n vid|is.

13. En frazoj respondantaj al la demando “kien”, la vortoj ricevas la finighon de la akuzativo. Ekz. kie vi est|as?, tie (en tiu loko); kie|n vi ir|as?, tie|n (al tiu loko), mi ir|as Pariz|o|n, London|o|n, Varsovi|o|n, dom|o|n.

14. Chiu prepozicio havas en Esperanto difinitan kaj konstantan signifon, kiu fiksas ghian uzon; sed se ni devas uzi ian prepozicion kaj la rekta senco ne montras al ni, kiun prepozicion ni devas preni, tiam ni uzas la prepozicion je, kiu ne havas memstaran signifon; ekz. ghoj|i je tio, rid|i je tio, enu|o je la patr|uj|o, mal|san|a je la okul|o|j.

La klareco neniel suferas pro tio, char en chiuj lingvoj oni uzas en tiaj okazoj iun ajn prepozicion, se nur la uzado donis al ghi sankcion; en la internacia lingvo chiam estas uzata en similaj okazoj nur la prepozicio je.

Anstatau la prepozicio je oni povas ankau uzi la akuzativon sen prepozicio, se oni timas nenian dusencajhon.

15. La tiel nomataj vortoj “fremdaj”, t.e. tiuj, kiujn la plimulto de la lingvoj prenis el unu fremda fonto, estas uzataj en la lingvo internacia sen shangho, ricevante nur la ortografion kaj la gramatikajn finighojn de tiu chi lingvo. Tia estas la regulo koncerne la bazajn vortojn, sed che diversaj vortoj de unu radiko estas pli bone uzi senshanghe nur la vorton bazan kaj formi la ceterajn derivajhojn el tiu chi lasta lau la reguloj de la lingvo internacia. Ekz. tragedi|o, sed tragedi|a; teatr|o, sed teatr|a (ne: teatrical|a), k.t.p.

16. La finigho o de substantivoj kaj la a de la artikolo povas esti iafoje forlasataj kaj anstatauataj de apostrofo pro belsoneco. Ekz. Shiller’ (Schiller) anstatau Shiller|o; de l’ mond|o anstatau de la mond|o; dom’ anstatau dom|o.